Là cha mẹ, sẽ chẳng có gì tuyệt vời hơn khi con ăn ngon ngủ khỏe. Nhưng thực tế lại “không như mơ”, hiện nay có rất nhiều trẻ bị khó ngủ, mất ngủ, trằn trọc, quấy khóc về đêm, khiến cha mẹ mệt mỏi, chán nản vô cùng. Tình trạng này nếu không được phát hiện sớm và can thiệp điều trị kịp thời sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất lẫn tinh thần của trẻ. Cha mẹ Bé cùng Trung Tâm dạy Trẻ Tự Kỷ Kiên Nhân tìm hiểu qua bài viết dưới đây:
Mục Lục
Nguyên nhân Trẻ khó ngủ
Một trong những lý do phổ biến nhất khiến nhiều trẻ khó ngủ, đó là do trẻ ngủ quá nhiều vào ban ngày hoặc cha mẹ cho trẻ đi ngủ quá muộn. Ngoài ra, tâm lý căng thẳng, lo lắng quá mức, điều kiện phòng ngủ không phù hợp (nhiều tiếng ồn, ánh sáng quá mạnh,…), trẻ bị đói, ăn quá nhiều đồ ngọt, hoặc tã quần bị ướt, quần áo chật chội,… cũng có thể là nguyên nhân khiến trẻ bị khó ngủ, trằn trọc, mất ngủ. Với những trường hợp này, cha mẹ chỉ cần sớm nhận biết và thay đổi kịp thời, trẻ sẽ dễ đi vào giấc ngủ, ngủ ngon giấc hơn, bớt mộng mị, quấy khóc về đêm.
Tuy nhiên, nếu trẻ khó ngủ thường xuyên, liên tục trong thời gian dài thì đây có thể là dấu hiệu cảnh báo một số vấn đề về sức khỏe như sau:
Hội chứng ngưng thở khi ngủ: Là tình trạng rối loạn hô hấp trong khi ngủ khiến trẻ hay ngáy, khó thở, ngưng thở vài giây khi ngủ, đây là căn nguyên khiến trẻ khó ngủ, thức giấc giữa đêm.
Thiếu hụt canxi: Gây ảnh hưởng đến hoạt động trao đổi chất của hệ thần kinh trung ương, dẫn đến tình trạng vỏ não liên tục trong trạng thái hưng phấn, khiến trẻ khó ngủ, hay bị trằn trọc, ngủ không sâu giấc và dễ giật mình khi ngủ.
Rối loạn lo âu, trầm cảm: Lo lắng căng thẳng, mệt mỏi quá mức có thể khiến trẻ khó ngủ, quấy khóc nhiều hơn.
Tăng động giảm chú ý: Nhiều số liệu thống kê cho thấy, trên 50% trẻ tăng động giảm chú ý thường gặp tình trạng rối loạn giấc ngủ, khó ngủ, mất ngủ kéo dài. Nguyên nhân là do não bộ trẻ luôn trong trạng thái kích thích quá mức, bởi vậy, ban ngày trẻ hoạt động nhiều đến không biết mệt, ban đêm trẻ gặp khó khăn khi chuyển trạng thái thức sang ngủ.
– Tác dụng phụ của thuốc: Một số thuốc nhóm kích thích được sử dụng để điều trị tăng động giảm chú ý, thuốc chống trầm cảm, corticosteroid và thuốc hướng thần, thuốc chống co giật động kinh,… đều có thể khiến trẻ gặp tình trạng khó ngủ, mất ngủ.
Dấu hiệu nhận biết trẻ khó ngủ
Không khó để cha mẹ có thể nhận biết con mình đang gặp tình trạng khó ngủ, mất ngủ, bởi vấn đề này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe, tâm trạng và hành vi của trẻ. Cụ thể, trẻ khó ngủ sẽ có những biểu hiện sau:
- Thường mất trên 30 phút mới có thể đi vào giấc ngủ.
- Khó tỉnh giấc vào buổi sáng hoặc đòi ngủ lại ngay sau khi đã thức dậy.
- Buồn ngủ, ngủ gà gật vào ban ngày.
- Hay chán nản, nóng nảy, cáu gắt và dễ bị kích động quá mức.
- Khó tập trung chú ý với mọi nhiệm vụ trong ngày.
Trẻ khó ngủ lâu dài có nguy hiểm không?
Giấc ngủ đóng vai trò vô cùng quan trọng với sức khỏe của trẻ, bởi vậy khi trẻ bị khó ngủ, thiếu ngủ trong thời gian dài sẽ phải đối mặt với nhiều hậu quả như sau:
Mệt mỏi, sức khỏe suy kiệt: Khó ngủ kéo dài khiến trẻ thường xuyên mệt mỏi, chán ăn, dẫn đến sức khỏe yếu kém.
Rối loạn cảm xúc, trầm cảm: Nghiên cứu tại Đại học California, Hoa Kỳ cho biết, tình trạng khó ngủ, thiếu ngủ có thể khiến việc biểu lộ cảm xúc của trẻ trở nên khó khăn. Trẻ dễ nổi nóng, cáu gắt, giận dữ và dễ rơi vào trạng thái rối loạn lo âu, trầm cảm.
Kết quả học tập sa sút: Tình trạng khó ngủ, ngủ không đủ giấc khiến trẻ phản xạ kém, rất khó tập trung chú ý nghe giảng, thường hay bỏ sót nhiều kiến thức quan trọng. Hệ quả là trẻ thường học kém và khó theo kịp bạn bè đồng trang lứa.
Suy giảm trí nhớ nghiêm trọng: Hầu hết những trẻ bị khó ngủ, mất ngủ, ngủ không sâu giấc thường mơ màng, lơ đễnh vào ngày hôm sau, điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng lưu trữ, ghi nhớ thông tin của trẻ.
Cha mẹ cần làm gì khi trẻ khó ngủ?
Nếu trẻ đã bị mất ngủ, khó ngủ kéo dài trên 2 tháng, cha mẹ cần đưa con đi khám để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân, từ đó có hướng can thiệp điều trị thích hợp. Bên cạnh đó, để cải thiện giấc ngủ của trẻ, bạn cần lưu ý:
– Tạo cho trẻ thói quen đi ngủ và thức giấc vào một giờ nhất định mỗi ngày, đặc biệt không được chênh lệch giữa các ngày trong tuần và cuối tuần quá 1 – 1.5 tiếng.
– Dành thời gian cho trẻ được thư giãn trước khi đi ngủ, ví dụ như cho con tắm, ngâm chân với nước ấm hoặc bạn có thể đọc sách, kể chuyện cho con nghe.
– Không cho trẻ ăn quá no hay quá đói hoặc uống những đồ uống chứa caffein trước khi đi ngủ.
– Giảm thiểu các yếu tố bên ngoài có thể tác động đến giấc ngủ của trẻ như tiếng ồn, âm thanh, ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm,…
– Tránh cho trẻ xem tivi, máy tính, điện thoại di động trong thời gian ít nhất 1 tiếng trước khi đi ngủ.
– Không dọa nạt, quát mắng, kể chuyện ma hoặc cho trẻ xem phim kinh dị trước khi đi ngủ vì điều này có thể khiến trẻ lo lắng, sợ hãi và dễ bị khó ngủ.
– Chú ý đến giấc ngủ trưa của trẻ, không để trẻ ngủ qua lâu, tốt nhất chỉ nên ngủ 30 phút – 1 tiếng mỗi ngày.
– Khuyến khích trẻ thường xuyên tập thể dục, thể thao để tăng cường sức khỏe, cải thiện tinh thần, giúp trẻ ngủ ngon và sâu giấc hơn để cải thiện tình trạng trẻ khó ngủ
Trẻ cần ngủ bao nhiêu giờ mỗi ngày?
Thông thường trẻ nhỏ sẽ cần ngủ nhiều hơn người lớn và tùy vào độ tuổi mà thời gian ngủ của mỗi trẻ sẽ khác nhau, cụ thể như sau:
|
Độ tuổi của trẻ |
Thời gian ngủ mỗi ngày |
|
4 – 12 tháng |
12 – 16 giờ (bao gồm cả giấc ngủ ngắn). Trẻ ngủ đêm dài hơn và thường tỉnh dậy 1 lần tầm gần sáng. Vào ban ngày, trẻ sẽ ngủ khoảng 2 lần, mỗi lần khoảng 2 tiếng. |
|
1 – 2 tuổi |
11 – 14 giờ (bao gồm cả giấc ngủ ngắn). Trẻ ngủ thông đêm, không tỉnh giấc giữa đêm. Ban ngày cần ngủ 2 giấc, mỗi lần 1 – 1.5 tiếng. |
|
3 – 5 tuổi |
10 – 13 giờ (bao gồm cả giấc ngủ ngắn). Buổi tối bắt đầu ngủ từ 7 – 9 giờ tối và dậy từ 6 – 8 giờ sáng. Thời gian ngủ trưa ngắn lại. |
|
6 – 12 tuổi |
9 – 12 giờ. Bắt đầu ngủ lúc 9 giờ tối và thức dậy từ khoảng 7 – 10 giờ sáng. |
|
>13 tuổi |
8 – 12 giờ. Giấc ngủ gần như giống với người lớn. |
Thời gian ngủ trung bình mỗi ngày của trẻ theo từng độ tuổi
Giấc ngủ đóng vai trò vô cùng quan trọng với sự phát triển cả về thể chất lẫn tinh thần của trẻ. Bởi vậy ngay khi thấy con có biểu hiện khó ngủ, mất ngủ cha mẹ nên đưa con đi khám để sớm có hướng điều trị thích hợp. Đồng thời cha mẹ cũng cần thay đổi lối sống của trẻ cũng như kết hợp với những sản phẩm thảo dược để giúp con yêu mau chóng cải thiện giấc ngủ, ngủ ngon và sâu giấc hơn.
